Czasowe zawieszenie wybranych kotłów na pellet na Liście ZUM
Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje, że w związku z podejrzeniami naruszeń, dotyczącymi braku zgodności z wymogami regulaminu programu Czyste Powietrze, czasowo zawieszono wybrane kotły na pellet znajdujące się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (lista ZUM).
Decyzja o czasowym zawieszeniu została podjęta przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, na podstawie publicznie zgłaszanych podejrzeń, że wybrane kotły na pellet mogą umożliwiać instalację niedozwolonego elementu jakim jest ruszt awaryjny. Stanowi to naruszenie zasad programu Czyste Powietrze oraz regulaminu listy ZUM. Zawieszenie dotyczy 31 pozycji na liście ZUM na 2561 kotłów, na których możliwe jest otrzymanie dofinansowania z NFOŚiGW.
Producenci mają możliwość złożenia uzupełnionej dokumentacji oraz przedstawienia dodatkowych wyjaśnień w celu przywrócenia urządzeń na listę. Proces ten odbywa się zgodnie z zasadami transparentności i równego traktowania wszystkich podmiotów.
Lista ZUM jest kluczowym narzędziem wspierającym realizację programu Czyste Powietrze i będzie na bieżąco aktualizowana w oparciu o wyniki weryfikacji technicznej i środowiskowej.
Zmiany regulaminu listy ZUM wprowadzone od 29 kwietnia 2025 r. wprowadziły obowiązek pisemnego oświadczenia producenta, że kocioł nie ma możliwości montażu rusztu awaryjnego.
Spalanie nieprzeznaczonych paliw w kotle na pellet przy użyciu rusztu awaryjnego, zmienia parametry procesu, powodując wysokie emisje pyłów i zanieczyszczeń, co niweczy cele ekologiczne programu. Dodatkowo takie rozwiązanie wprowadza konsumentów w błąd, gdyż kotły sprzedawane jako ekologiczne mogą w rzeczywistości działać jak tradycyjne „kopciuchy”, co jest niezgodne z ideą transformacji energetycznej.
W ramach najbliższej aktualizacji regulaminu listy ZUM wprowadzone zostaną również dodatkowe mechanizmy zabezpieczające przed wpisywaniem urządzeń, które nie spełniają wymogów programu Czyste Powietrze. Brak możliwości instalacji rusztu awaryjnego będzie musiał być potwierdzony przez niezależne laboratorium akredytowane do badań kotłów. Natomiast w przypadku poświadczenia nieprawdziwych informacji przez producenta urządzenia wpisywanego na listę ZUM, wszystkie urządzenia tego producenta będą podlegały wykluczeniu z listy na okres co najmniej 2 lat.
31 marca br. ruszył nabór wniosków w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze.
Program jest skierowany do osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych w budynkach posiadających wyodrębnioną księgę wieczystą. Minimalny okres własności wynosi 3 lata (nie dotyczy to sytuacji spadkowych). Dotacja jest przeznaczona dla budynków, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31 grudnia 2020 r.
Co nowego w programie?
· Potwierdzenie standardu energetycznego domu przed i po inwestycji.
· Wyższe progi dochodowe uprawniające do podwyższonego i najwyższego dofinansowania.
· Najwyższe dofinansowanie uzależnione od dochodów oraz standardu energetycznego budynku.
· Racjonalizacja wydatków – maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m2 powierzchni ocieplenia.
· Bezpłatna pomoc operatora – od momentu podjęcia decyzji o inwestycji aż po jej rozliczenie.
Dofinansowanie jest dostępne dla osób fizycznych spełniających określone kryteria dochodowe.
· Podstawowa dotacja wynosi do 40% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) i jest dla tych, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.
· Podwyższona dotacja jest do 70% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) i obowiązuje przy miesięcznym dochodzie do 2 250 zł na osobę lub 3 150 zł w gospodarstwach jednoosobowych.
· Najwyższe dofinansowanie to nawet 100 % kosztów netto (bez VAT). Obowiązuje przy średnim miesięcznym dochodzie do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub 1 800 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Ponadto mogą je otrzymać osoby, które mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku – stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego. Dofinansowanie w najwyższym progu przewidziane jest dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.
Niezbędna dokumentacja:
Przed rozpoczęciem inwestycji należy wykonać obowiązkowy audyt energetyczny wraz z dokumentem potwierdzającym audyt, po jej zakończeniu – świadectwo charakterystyki energetycznej. Oba dokumenty muszą być sporządzone przez osobę wpisaną do rejestru uprawnionych do wystawiania świadectw (wykaz Ministerstwa Rozwoju i Technologii).
Złożenie wniosku o dofinansowanie:
Wnioski są składane elektronicznie. Obowiązkowo z pomocą operatora, jeśli staramy się o prefinansowanie i najwyższy poziom dofinansowania. Z pomocy operatora można skorzystać opcjonalnie przy podwyższonym poziomie dotacji bez prefinansowania. W pozostałych przypadkach wnioski składa się: na stronie gov.pl, w urzędzie gminy lub we właściwym Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Dofinansowanie można otrzymać na:
· wymianę pozaklasowego kotła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła
· termomodernizację, w tym: ocieplenie przegród, stolarkę okienną i drzwiową, bramy garażowe, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła.
Wybierając jako źródło ogrzewania pompę ciepła, kocioł zgazowujący lub na pellet obowiązkowo należy korzystać z tzw. listy ZUM (lista zielonych materiałów i urządzeń). To bezpłatna pomoc w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się do dofinansowania w programie.
Zrealizuj inwestycję
Po otrzymaniu pozytywnej decyzji o dofinansowaniu, można rozpocząć realizację inwestycji. Zakres inwestycji musi być zgodny z audytem energetycznym i potwierdzony fakturami.
Po zakończeniu prac, obowiązkowo beneficjent musi wykonać świadectwo charakterystyki energetycznej, potwierdzające zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania.
Weź dotację
Dotacja jest wypłacana przez WFOŚiGW. Po zakończeniu inwestycji i uzyskaniu świadectwa charakterystyki energetycznej, beneficjent składa wniosek o wypłatę dotacji. Przy wyborze firmy realizującej prace w ramach programu Czyste Powietrze warto zachować czujność. Podpisując umowę, upewnij się, że wykonawca posiada odpowiednie doświadczenie, referencje oraz stosuje odpowiednie materiały i urządzenia zgodne z listą ZUM.
Szczegółowe informacje o programie są dostępne na stronie: czystepowietrze.gov.pl.
